Các loại nám da phổ biến: Đặc điểm và nguyên nhân hình thành
Nám da là một vấn đề da liễu phổ biến, đặc biệt ở phụ nữ sau tuổi 30. Nguyên nhân chính là do sự tích tụ quá mức của sắc tố melanin dưới da, tạo thành các loại nám khác nhau với mức độ ảnh hưởng riêng biệt. Để điều trị hiệu quả, việc xác định đúng nguyên nhân và loại nám là rất quan trọng. Cùng Kiehl's tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.
Các loại nám da phổ biến
Nám da là hiện tượng tăng sắc tố melanin, hình thành các vết sạm trên da. Tùy theo nguyên nhân và mức độ ảnh hưởng, nám da thường được chia thành 3 loại phổ biến: nám mảng, nám chân sâu và nám hỗn hợp.
3 loại nám da phổ biến thường gặp ở phụ nữa sau 30 tuổi (Nguồn: Kiehl's)
Nám mảng
Nám mảng là loại nám phổ biến, thường gặp ở phụ nữ. Tình trạng này do tế bào melanocyte sản xuất melanin và tích tụ ở lớp biểu bì, với chân nám nằm nông trên bề mặt da. Khi tiếp xúc với ánh nắng, nám có thể lan rộng và đậm màu hơn.
Đặc điểm:
Mảng nám có màu nâu nhạt hoặc xám xanh, kích thước từ 2 – 4cm và có xu hướng lan rộng.
Hình thành trên bề mặt da, thường tập trung ở hai bên gò má, trán, mũi và cằm, thậm chí có thể lan ra khắp khuôn mặt, khiến da trông sẫm màu hơn.
Các vết nám này có xu hướng nhạt dần hoặc mờ đi khi được chăm sóc đúng cách.
Vùng da bị nám mảng thường không có viền rõ ràng, tạo thành các mảng màu không đều.
Nguyên nhân hình thành: Nám mảng chủ yếu xuất hiện do các tác động bên ngoài như tia UV, ô nhiễm môi trường, sử dụng thuốc tránh thai, dị ứng thuốc hoặc mỹ phẩm chứa hóa chất gây hại. Bên cạnh đó, rối loạn nội tiết tố và các tổn thương da không được chăm sóc đúng cách, cũng có thể tạo điều kiện cho nám phát triển.
Mức độ nghiêm trọng: Nám mảng là loại nám phổ biến và dễ điều trị nhất, vì nó chỉ xuất hiện ở lớp thượng bì. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, nám mảng có thể kéo dài và làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ làn da.
Mảng nám thường có màu nâu nhạt hoặc xám xanh, kích thước 2–4cm và dễ lan rộng (Nguồn: Kiehl's)
Nám chân sâu
Nám chân sâu, hay còn gọi nám chân đinh hoặc nám đốm, là loại nám xuất hiện dưới dạng các đốm đen sẫm trên bề mặt da. Điều này xảy ra khi các tế bào melanocyte trong lớp trung bì đẩy melanin lên da.
Đặc điểm:
Hình thành trên da dưới dạng các nốt tròn, có kích thước tương đương đầu đinh.
Màu sắc của các đốm này dao động từ nâu nhạt đến đen đậm, nên dễ bị nhầm với vết thâm mụn.
Xuất hiện riêng lẻ hoặc thành chùm, thường tập trung đối xứng ở hai bên má, trán và cằm.
Chân của nám đốm nằm sâu dưới lớp hạ bì.
Nguyên nhân hình thành: Nám chân sâu hình thành do nhiều yếu tố như lão hóa da, di truyền, rối loạn nội tiết tố và sự thay đổi hormone. Vì vậy, nám đốm thường xuất hiện ở phụ nữ sau sinh hoặc trong giai đoạn tiền mãn kinh.
Mức độ nghiêm trọng: Nám chân sâu nằm sâu trong lớp bì – nơi có cấu trúc da dày và ít khả năng tái tạo tự nhiên. Vì vậy, quá trình điều trị thường gặp nhiều khó khăn, đòi hỏi thời gian dài và phương pháp chuyên sâu để làm mờ sắc tố hiệu quả.
Nám chân sâu (hay nám đốm, nám chân đinh) là dạng nám xuất hiện dưới dạng các đốm nâu sẫm trên da (Nguồn: Kiehl's)
Nám hỗn hợp
Nám hỗn hợp là tình trạng da xuất hiện cả nám mảng và nám đốm, với các mảng lớn màu nâu nhạt xen lẫn đốm nhỏ màu sẫm. Do chân nám nằm ở cả thượng bì và hạ bì, loại nám này thường khó điều trị hơn so với các dạng nám đơn thuần.
Đặc điểm:
Màu sắc từ nâu nhạt đến nâu sẫm hoặc xám xanh, không đồng đều.
Nám xuất hiện rải rác hoặc thành từng đám lớn tại các vùng dễ bắt nắng như trán, gò má, sống mũi, quanh mắt,...
Bề mặt da có thể bị xỉn màu, thiếu đều màu và khó che khuyết điểm.
Nguyên nhân hình thành: Nám hỗn hợp hình thành do sự kết hợp của nhiều yếu tố nội sinh và ngoại sinh, bao gồm:
Nội sinh: Lão hóa tự nhiên, rối loạn nội tiết tố, yếu tố di truyền.
Ngoại sinh: Tác động lâu dài từ tia UV, ô nhiễm môi trường, khói bụi, chăm sóc da sai cách hoặc sử dụng mỹ phẩm gây hại.
Mức độ nghiêm trọng: Nám hỗn hợp được xem là loại nám dai dẳng và khó điều trị nhất trong số các loại nám. Việc điều trị đòi hỏi sự kết hợp linh hoạt giữa các phương pháp hiện đại và chăm sóc tại nhà, đồng thời cần kiên trì trong thời gian dài để đạt hiệu quả rõ rệt và hạn chế nám tái phát.
Nám hỗn hợp là tình trạng da xuất hiện đồng thời nám mảng nhạt màu và đốm nám sẫm màu rải rác (Nguồn: Kiehl's)
Nguyên nhân gây các loại nám da nói chung
Nám da hình thành do sự rối loạn sản xuất melanin – sắc tố quyết định màu da. Quá trình này bị kích thích bởi nhiều yếu tố, bao gồm cả nguyên nhân bên trong cơ thể lẫn tác động từ môi trường bên ngoài.
Yếu tố nội sinh
Đây là những nguyên nhân gây các loại nám xuất phát từ bên trong cơ thể, thường khó kiểm soát và có ảnh hưởng lâu dài:
Rối loạn nội tiết tố: Sự thay đổi nồng độ estrogen và progesterone, thường gặp ở phụ nữ mang thai, sau sinh, tiền mãn kinh, sử dụng thuốc tránh thai,... khiến melanin tăng sinh mạnh mẽ và gây nám.
Di truyền: Nếu trong gia đình có người từng bị nám, khả năng bạn mắc nám sẽ cao hơn người bình thường do yếu tố gene chi phối sắc tố da.
Lão hóa: Khi tuổi tác tăng, tốc độ tái tạo da chậm lại, hàng rào bảo vệ yếu đi, dễ khiến sắc tố da bị rối loạn, dẫn đến hình thành các đốm nám.
Căng thẳng, stress kéo dài: Stress làm tăng cortisol trong máu, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động của nội tiết tố và kích thích sản sinh melanin.
Thiếu hụt vi chất: Cơ thể thiếu các vitamin và khoáng chất như Vitamin B3, C, E, kẽm,... cũng ảnh hưởng đến quá trình chống oxy hóa, khiến da dễ bị sạm nám.
Yếu tố ngoại sinh
Đây là các tác động từ môi trường sống và thói quen hàng ngày, có thể kiểm soát được nếu chăm sóc đúng cách:
Tia UV từ ánh nắng mặt trời: Là nguyên nhân phổ biến và mạnh mẽ nhất khiến melanin tăng sinh quá mức. Tia UVA và UVB không chỉ làm da sạm màu mà còn gây nám nếu không được bảo vệ đúng cách.
Ô nhiễm môi trường: Khói bụi, chất ô nhiễm trong không khí có thể làm tổn thương da, gây viêm nhiễm và thúc đẩy quá trình oxy hóa – nguyên nhân hình thành sắc tố sậm màu.
Sử dụng mỹ phẩm sai cách: Các sản phẩm chứa cồn, corticoid, hoặc chất bào mòn mạnh có thể phá vỡ lớp bảo vệ tự nhiên của da, khiến da yếu và dễ bị nám.
Chế độ sinh hoạt thiếu khoa học: Thức khuya, ăn uống thiếu dinh dưỡng, lười vận động,... đều ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn và trao đổi chất của da, từ đó gián tiếp gây nám.
Tác động cơ học sai cách lên da: Thói quen cạy mụn, chà xát mạnh, tẩy tế bào chết quá thường xuyên,... có thể khiến da bị tổn thương và tăng nguy cơ hình thành sắc tố.
Nguyên nhân gây các loại nám da bao gồm yếu tố nội sinh và ngoại sinh (Nguồn: Kiehl's)
Tác hại của các loại nám da đối với nữ giới
Mặc dù nám da không gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, nhưng lại tác động tiêu cực đến nhiều khía cạnh trong cuộc sống, đặc biệt là với phái nữ.
Gây ảnh hưởng đến ngoại hình và tâm lý: Sự xuất hiện của các mảng và đốm nám khiến làn da trở nên xỉn màu, kém đều màu và thiếu sức sống. Điều này khiến nhiều chị em cảm thấy mất tự tin, ngại giao tiếp, thậm chí dẫn đến tâm lý buồn phiền, tự ti kéo dài. Về lâu dài, điều này có thể ảnh hưởng đến các mối quan hệ cá nhân cũng như hiệu suất công việc.
Tốn kém chi phí và thời gian điều trị: Nám da là một tình trạng dai dẳng, khó điều trị dứt điểm trong thời gian ngắn. Việc điều trị đòi hỏi sự kiên trì cùng với các liệu trình chuyên sâu, từ mỹ phẩm đặc trị đến công nghệ cao như laser, peel da,... Chi phí cho mỗi liệu trình có thể dao động từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng, gây áp lực tài chính đáng kể cho nhiều người.
Làm da yếu và đẩy nhanh quá trình lão hóa: Khi nám xuất hiện, làn da thường bị suy yếu, dễ khô ráp, bong tróc và nhạy cảm hơn trước các yếu tố bên ngoài. Đồng thời, sự xuất hiện của nám cũng thường đi kèm với các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn, da chùng nhão, khiến làn da xuống cấp nhanh chóng nếu không được chăm sóc đúng cách.
Các loại nám gây ảnh hưởng đến ngoại hình và tâm lý của phái nữ (Nguồn: Kiehl's)
Cách điều trị các loại nám da an toàn, hiệu quả
Việc điều trị nám da cần dựa trên tình trạng thực tế của làn da và mức độ tổn thương sắc tố. Dưới đây là những phương pháp điều trị phổ biến, an toàn và được ứng dụng rộng rãi hiện nay:
Sản phẩm ức chế melanin, mờ nám
Các sản phẩm đặc trị nám có tác dụng ức chế enzyme tyrosinase – yếu tố thúc đẩy sản xuất melanin, từ đó giúp làm mờ vết nám và cải thiện sắc tố da.
Có khả năng làm sáng da, làm đều màu và hỗ trợ tái tạo tế bào mới.
Ưu điểm: Dễ sử dụng, phù hợp chăm sóc tại nhà.
Lưu ý: Cần lựa chọn sản phẩm rõ nguồn gốc, phù hợp với loại da để tránh kích ứng.
Viên uống mờ nám
Bổ sung từ bên trong các thành phần hỗ trợ như Glutathione, L-Cystine, Collagen, Vitamin C & E, giúp cân bằng nội tiết tố và làm chậm quá trình oxy hóa.
Ưu điểm: Hỗ trợ điều trị từ bên trong, thích hợp kết hợp với mỹ phẩm ngoài da để tăng hiệu quả.
Lưu ý: Cần sử dụng đều đặn, tránh ngắt quãng để duy trì hiệu quả ổn định.
Điều trị các loại nám bằng kem bôi đặc trị (Nguồn: Kiehl's)
Công nghệ xâm lấn
Với những loại nám khó điều trị như nám chân sâu hay nám hỗn hợp, việc chỉ sử dụng mỹ phẩm thông thường thường không mang lại hiệu quả rõ rệt. Trong trường hợp này, các công nghệ xâm lấn hiện đại sẽ giúp can thiệp sâu vào cấu trúc da, tác động trực tiếp đến chân nám nằm sâu trong lớp bì, từ đó hỗ trợ làm mờ và cải thiện sắc tố rõ rệt.
Một số công nghệ phổ biến điều trị các loại nám hiện nay bao gồm:
Laser Toning (Laser Nd:YAG): Đây là phương pháp sử dụng bước sóng laser ở mức năng lượng phù hợp để phá hủy các cụm melanin nằm sâu dưới da mà không làm tổn thương bề mặt. Laser Toning đặc biệt hiệu quả với nám chân sâu nhờ khả năng tác động có chọn lọc vào sắc tố.
Công nghệ IPL (Intense Pulsed Light): Là phương pháp sử dụng ánh sáng xung cường độ cao giúp cải thiện tình trạng nám, đồng thời kích thích tăng sinh collagen và elastin, giúp da đều màu và săn chắc hơn.
Peel da hóa học (Chemical Peel): Sử dụng các loại acid nhẹ như AHA, BHA hoặc TCA ở nồng độ an toàn để loại bỏ lớp tế bào chết, thúc đẩy quá trình tái tạo da mới. Phương pháp này không chỉ giúp làm sáng da mà còn hỗ trợ tăng khả năng hấp thụ của các sản phẩm đặc trị nám sau đó.
Ưu điểm của các công nghệ xâm lấn là khả năng tác động sâu đến lớp trung bì – nơi chân nám nằm sâu, mang lại hiệu quả cải thiện rõ rệt chỉ sau vài buổi điều trị. Đồng thời, phương pháp này còn giúp xử lý nhiều vấn đề khác như tàn nhang, da xỉn màu hay da không đều màu. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hạn chế rủi ro như bỏng da hoặc tăng sắc tố sau viêm, quá trình điều trị cần được thực hiện tại các cơ sở chuyên khoa uy tín bởi bác sĩ hoặc kỹ thuật viên có chuyên môn cao.
Phương pháp xâm lấn áp dụng cho các loại nám khó điều trị (Nguồn: Kiehl's)
Kết hợp cả 2 phương pháp
Hiện nay, chưa có phương pháp nào có thể điều trị nám da một cách hoàn toàn. Vì vậy, để nâng cao hiệu quả, việc kết hợp giữa chăm sóc tại nhà bằng sản phẩm đặc trị và can thiệp bằng công nghệ hiện đại là hướng đi được nhiều người lựa chọn. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và đạt kết quả như mong muốn, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu trước khi bắt đầu bất kỳ liệu trình kết hợp nào.
Cách ngăn ngừa các loại nám da
Nám da là tình trạng dễ tái phát và khó điều trị dứt điểm. Vì vậy, bên cạnh việc điều trị, phòng ngừa đúng cách từ sớm sẽ giúp hạn chế nguy cơ hình thành các loại nám mới cũng như ngăn tình trạng nám cũ lan rộng.
Chống nắng, bảo vệ da khỏi tia UV đúng cách: Luôn sử dụng kem chống nắng SPF 30+ mỗi ngày, kết hợp che chắn bằng mũ, khẩu trang, kính râm và hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng, nhất là khung giờ từ 10h – 15h.
Xây dựng lối sống khoa học, lành mạnh: Ăn uống đủ chất, ngủ đúng giờ, uống đủ nước và hạn chế căng thẳng sẽ giúp cân bằng nội tiết tố, hỗ trợ làn da khỏe mạnh từ bên trong.
Hạn chế dùng các sản phẩm bào mòn khiến hàng rào bảo vệ yếu và mỏng đi: Lạm dụng mỹ phẩm tẩy da, peel không đúng cách có thể làm suy yếu hàng rào bảo vệ da, khiến da dễ bắt nắng và tăng nguy cơ bị nám.
Bảo vệ da khỏi tia UV kỹ càng, hạn chế hình thành các loại nám trên da (Nguồn: Kiehl's)
Những câu hỏi thường gặp về các loại nám da
Nám da có tự hết không?
Nám da không thể tự hết một cách tự nhiên, bởi đây là hệ quả của việc tăng sinh melanin – sắc tố gây sạm màu da. Một khi đã hình thành, sắc tố này sẽ không tự đào thải hoàn toàn, và khả năng cải thiện còn phụ thuộc vào loại nám cũng như nguyên nhân gây ra nó. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể làm mờ nám và ngăn ngừa tình trạng nặng hơn nhờ áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp kết hợp với chăm sóc và bảo vệ da đúng cách.
Có thể trị các loại nám hoàn toàn không?
Nám da có thể được cải thiện rõ rệt, thậm chí mờ gần như hoàn toàn nếu áp dụng đúng phương pháp điều trị, tuân thủ phác đồ và đủ liệu trình phù hợp. Tuy nhiên, để duy trì kết quả lâu dài và ngăn nám tái phát, bạn cần tiếp tục chăm sóc da đúng cách: sử dụng mỹ phẩm dịu nhẹ, chống nắng đầy đủ mỗi ngày, giữ nội tiết tố ổn định và kết hợp bổ sung các sản phẩm hỗ trợ kiểm soát melanin – yếu tố chính gây ra nám da.
Gợi ý sản phẩm cải thiện nám nhẹ, mới hình thành hiệu quả từ Kiehl’s
Clearly Corrective Dark Spot Solution là một trong những sản phẩm bán chạy của Kiehl’s, nổi bật với khả năng làm mờ các vết thâm, đốm nâu, nám nhẹ và giúp da đều màu hơn chỉ sau vài tuần sử dụng. Sản phẩm phù hợp với làn da có tình trạng tăng sắc tố nhẹ như nám mới hình thành hoặc sau mụn.
Thành phần nổi bật
Activated C (Vitamin C thế hệ mới): Giúp làm sáng da, cải thiện các đốm sắc tố mà không gây kích ứng.
Chiết xuất Bạch Dương trắng: Tăng cường độ ẩm, cải thiện độ đàn hồi cho da.
Chiết xuất Hoa Mẫu Đơn: Chống oxy hóa, hỗ trợ làm sáng và đều màu da.
Công dụng chính
Làm mờ các vết nám, thâm mụn, đốm nâu nhẹ.
Làm sáng và cải thiện tông da, mang lại làn da đều màu hơn.
Ngăn ngừa sự hình thành melanin – nguyên nhân gây tăng sắc tố, hình thành các loại nám.
Cung cấp độ ẩm nhẹ và hỗ trợ phục hồi làn da xỉn màu.
Ưu điểm
Kết cấu mỏng nhẹ, thẩm thấu nhanh, không gây bết dính.
Phù hợp với mọi loại da, kể cả da nhạy cảm.
Có thể sử dụng cả sáng và tối, dễ kết hợp trong chu trình dưỡng da.
Được kiểm nghiệm bởi bác sĩ da liễu, không chứa paraben, không hương liệu nhân tạo.
Trên đây là thông tin chi tiết các loại nám da thường gặp cùng với các phương pháp điều trị và phòng ngừa mà Kiehl’s muốn gửi đến bạn. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ giúp bạn bỏ túi những bí quyết chăm sóc da hiệu quả, đặc biệt là với những ai đang gặp phải vấn đề về nám.
Để khám phá thêm kiến thức chăm sóc da cùng những sản phẩm dưỡng da chất lượng, truy cập ngay kiehls.com.vn! Kiehl's cam kết mang đến các sản phẩm với công thức cân bằng giữa tự nhiên và khoa học, hướng đến những giải pháp hiệu quả cho làn da của bạn. Hơn cả chăm sóc da, Kiehl’s luôn lắng nghe và đồng hành cùng bạn trong hành trình làm đẹp! #WeSkincareAboutYou
.png?sw=52&sh=52&sm=cut)
