Mụn Bọc Ở Má: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

Mụn bọc ở má là tình trạng vùng má xuất hiện những nốt mụn bên dưới lỗ chân lông, có dấu hiệu viêm và có mủ. Mụn bọc là kết quả của quá trình tiết bã nhờn quá mức kết hợp tàn dư mỹ phẩm, tế bào chết, bụi bẩn làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Đây là môi trường thuận lợi để cho vi khuẩn P. Acnes tấn công, phát triển gây viêm nhiễm, sưng đỏ và hình thành mụn bọc.

So với mụn trứng cá khác, mụn bọc có kích thước lớn và triệu chứng nặng hơn. Mụn viêm nặng có ổ vi khuẩn nằm sâu, thường gây đau nhức khi chạm vào. Mụn bọc rất dễ tổn thương, mụn vỡ có thể gây viêm nhiễm và lây lan ra vùng da lân cận.

Mụn bọc ở má do nhiều nguyên nhân gây ra. Dưới đây là một số nguyên nhân gây mụn trên má thường gặp nhất:

Lỗ chân lông to: Lỗ chân lông to kích thích tuyến bã nhờn tiết ra nhiều dầu hơn, kết hợp bụi bẩn và tế bào chết gây ra mụn bọc.

Rối loạn nội tiết tố: Rối loạn nội tiết, đặc biệt sự gia tăng quá mức của androgen ở giai đoạn dậy thì hoặc mang thai, cho con bú, tiền mãn kinh khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ và hình thành mụn bọc ở má.

Vệ sinh và chăm sóc da sai cách: Da không được vệ sinh sạch sẽ hoặc vệ sinh quá mức đều khiến lượng dầu tiết ra nhiều hơn, kết hợp tế bào chết và cặn bẩn gây tắc nghẽn và viêm nhiễm lỗ chân lông, gây ra mụn.

Căng thẳng, stress kéo dài: Căng thẳng, stress kéo dài kích thích tuyến dầu hoạt động mạnh mẽ. Bề mặt da bóng dầu kết hợp chất bẩn là môi trường thuận lợi để vi khuẩn tấn công và gây mụn.

Chức năng gan, thận có vấn đề: Mụn bọc xuất hiện có thể là do cơ thể tích tụ quá nhiều độc tố. Đây cũng là biểu hiện cho thấy chức năng gan, thận bị suy giảm, ảnh hưởng đến quá trình đào thải độc tố.

Sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng: Sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, chứa thành phần độc hại sẽ khiến da bị tổn thương. Khi lớp màng bảo vệ da suy yếu, da sẽ rất dễ bị kích ứng và xuất hiện mụn.

Da tiết nhiều dầu nhờn: Da tiết nhiều dầu nhờn khiến bề mặt da luôn ẩm ướt, nhờn rít. Lúc này, da chết, bụi bẩn, cặn trang điểm sẽ bám chặt hơn trên da làm tắc nghẽn lỗ chân lông, kết hợp với vi khuẩn P. Acnes phát triển thành mụn bọc.

Vỏ gối và drap trải giường bẩn: Vỏ gối và drap trải giường bẩn là nơi trú ngụ và sinh trưởng của rất nhiều loại vi khuẩn. Da mặt tiếp xúc với những vật dụng này sẽ tạo điều kiện để vi khuẩn lây sang mặt, má và gây ra mụn bọc.

Chạm tay vào bề mặt da: Tay tiếp xúc với rất nhiều thứ và chứa rất nhiều vi khuẩn. Thói quen chạm tay lên mặt sẽ khiến chất bẩn, vi khuẩn dính lên má và nhiều vùng da khác, dẫn đến mụn bọc xuất hiện.

Chế độ dinh dưỡng, thói quen sinh hoạt không khoa học: Chế độ dinh dưỡng không khoa học, ăn nhiều đồ dầu mỡ, cay nóng, thức ăn nhanh,... cũng làm tăng nguy cơ nổi mụn. Bên cạnh đó, thói quen sinh hoạt không hợp lý, thức khuya sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, ảnh hưởng đến chức năng của các bộ phận bên trong cơ thể, cản trở quá trình thải độc, gây ra mụn.

Tuổi dậy thì: Hormone sinh dục có sự thay đổi mạnh mẽ trong giai đoạn tuổi dậy thì. Lúc này, bã nhờn tiết ra nhiều hơn và nếu da không được chăm sóc đúng cách sẽ rất dễ bị mụn, điển hình là mụn bọc.

Tư thế nằm ngủ sấp: Tư thế nằm sấp khiến da mặt tiếp xúc trực tiếp với ga, gối nên dễ bị hút ẩm và dính vi khuẩn. Ở tư thế này, lỗ chân lông cũng dễ bị tắc nghẽn sinh ra mụn bọc.

Bạn cần nhận diện chính xác mụn để có phương pháp điều trị phù hợp. Sau đây là một số dấu hiệu đặc trưng, giúp bạn dễ dàng nhận biết mụn bọc:

Nốt mụn có kích thước lớn, sưng đỏ.

Nhân mụn nằm sâu bên dưới da.

Mụn gây cảm giác đau nhức, rất khó chịu.

Ở giai đoạn đầu, nhân mụn không thấy rõ, chỉ thấy những vết sưng đỏ, ngứa. chạm vào có cảm giác cứng.

Vài ngày sau có thể nhìn thấy nhân mụn màu trắng đục hoặc vàng nhạt, bên trong chứa nhiều dịch mủ và rất dễ lây lan nếu bị vỡ.

So với các loại mụn khác, mụn bọc ở má kéo dài lâu hơn. Thông thường, mụn học tiến triển qua 3 giai đoạn. Ở mỗi giai đoạn, mụn bọc có những biểu hiện khác nhau:

Giai đoạn 1 - Mụn bọc nhẹ: Đây là giai đoạn chuyển tiếp từ mụn trứng cá nhẹ sang mụn bọc. Ở giai đoạn này, mụn sưng không nhân ở má, khi chạm vào có cảm giác đau nhẹ.

Giai đoạn 2 - Mụn bọc trung bình: Mụn bắt đầu sưng to, hình thành nhân mụn chứa dịch mủ màu vàng hoặc trắng đục. Cảm giác đau cũng tăng lên khi chạm vào. Lúc này, bạn nên hạn chế chạm tay hoặc xử lý mụn vì rất dễ khiến nốt mụn bị chai, để lại sẹo thâm.

Giai đoạn 3 - Mụn bọc nặng: Mụn chín và nhân mụn được đẩy lên bề mặt da và rất dễ bị vỡ. Khi mụn vỡ, dịch mủ và máu chảy ra, tổn thương trên da sẽ lành lại nhưng có nguy cơ để lại sẹo.

Khi thấy mụn xuất hiện, nhiều người thường có thói quen sờ, nặn mụn. Vậy mụn bọc ở má có nên nặn không? Theo các chuyên gia da liễu, mụn bọc ở má có thể nặn nhưng cần nặn mụn đúng thời điểm và đúng kỹ thuật.

Cụ thể, bạn chỉ nặn mụn bọc khi thấy cồi mụn khô, được đẩy lên trên bề mặt da. Lưu ý, không nặn mụn có cồi mụn nằm bên dưới da, mụn sưng to, mềm và chứa dịch mủ bên trong. Nếu cố gắng nặn mụn, ổ mụn bị vỡ, tràn mủ và máu ra ngoài gây viêm nhiễm, lây lan vi khuẩn sang các vùng da lân cận. Bên cạnh đó, nặn mụn không đúng có thể khiến da tổn thương hoặc mụn bị đẩy sâu vào trong khiến ổ mụn viêm nặng, khó điều trị.

Ngoài ra, nặn mụn bọc ở má cần có sự hỗ trợ của các dụng cụ chuyên dụng đã được khử trùng, không nặn mụn bằng tay. Nặn mụn cần tuân thủ quy trình khoa học như sau:

Bước 1: Sát trùng dụng cụ nặn mụn và tay.

Bước 2: Xông hơi mặt giúp lỗ chân lông giãn nở.

Bước 3: Dùng dụng cụ nặn mụn chích vào đầu nốt mụn đã chín.

Bước 4: Nhẹ nhàng nặn và đẩy nhân mụn ra ngoài.

Bước 5: Chăm sóc da kỹ lưỡng sau khi nặn mụn.

Mụn bọc ở má bao lâu thì hết? Mụn bọc có tự xẹp không? Theo các bác sĩ da liễu, thời gian mụn bọc chín thường kéo dài 5 - 6 ngày. Mụn bọc cũng không thể tự xẹp nên cần can thiệp điều trị kịp thời tránh để nốt mụn trở nên chai lì. Dưới đây là một số cách trị mụn bọc hiệu quả:

Để mụn không tiến triển nặng, tránh tình trạng lây lan, bạn cần làm sạch da đúng cách. Bạn nên lựa chọn tẩy trang và sữa rửa mặt để làm sạch sâu làn da, loại bỏ nguyên nhân gây bít tắc lỗ chân lông. Tẩy trang nên thực hiện vào cuối mỗi ngày kết hợp rửa mặt với sữa rửa mặt 2 lần/ngày.

Chườm đá lạnh lên các nốt mụn là cách trị mụn 2 bên má tại nhà, giúp làm se khít lỗ chân lông, giảm sưng, giảm đau nhức hiệu quả. Bạn nên bọc đá lạnh vào khăn bông sạch rồi chườm nhẹ lên vùng da mụn từ 1 - 3 phút. Cách này nên thực hiện 3 - 4 lần/tuần để phát huy công dụng.

Để điều trị mụn ở má, bạn nên kết hợp các loại thuốc bôi tại chỗ. Một số thuốc trị mụn không kê đơn có chứa các thành phần điều trị mụn hiệu quả như:

Benzoyl Peroxide: Benzoyl Peroxide xâm nhập vào bên trong lỗ chân lông, giải phóng oxy tiêu diệt vi khuẩn gây mụn. Bên cạnh đó, hoạt chất này còn có tác dụng tẩy tế bào chết, làm thông thoáng lỗ chân lông, giảm nhanh các triệu chứng của mụn bọc.

AHA/BHA/PHA: AHA/BHA/PHA có tác dụng làm sạch, thường xuất hiện trong các loại serum, nước hoa hồng. Tuy nhiên, những hoạt chất này có thể gây kích ứng da nên bạn cần test thử trước khi dùng để trị mụn bọc ở má.

Retinol: Retinol là dẫn xuất của Vitamin A có tác dụng loại bỏ bã nhờn, làm sạch da, giải phóng lỗ chân lông. Bên cạnh đó, Retinol thấm sâu vào da còn thúc đẩy sản sinh tế bào da mới, kích thích tăng sinh collagen, cải thiện da mụn.

Azelaic Acid: Azelaic Acid nồng độ 20% thường được dùng để điều trị mụn. Hoạt chất có khả năng giảm viêm, ức chế sự phát triển của vi khuẩn P. Acnes, làm tiêu cồi mụn, cải thiện các vết thâm mụn. So với Retinol, Azelaic Acid ít gây ra tác dụng phụ hơn.

Salicylic Acid: Với khả năng tẩy tế bào chết, hòa tan dầu thừa, Salicylic Acid giúp loại bỏ các nguyên nhân gây tắc nghẽn lỗ chân lông, cải thiện mụn bọc.

Với trường hợp mụn bọc ở má chuyển biến nặng, các bác sĩ da liễu không khuyến khích bạn nên điều trị tại nhà. Lúc này, mụn bọc ở má phải làm sao? Tốt nhất, bạn cần gặp bác sĩ để được tư vấn giải pháp điều trị an toàn và hiệu quả. Dưới đây là một số liệu pháp y tế thường được áp dụng để điều trị mụn bọc:

Nếu các loại thuốc bôi không thể điều trị mụn bọc ở má hiệu quả, bạn nên gặp bác sĩ để được thăm khám và kê kháng sinh đường uống phù hợp. Các loại thuốc thường dùng để điều trị mụn bọc là Minocycline, Tetracycline, Doxycycline,... Tuy nhiên, thuốc kháng sinh nên sử dụng đúng liều, không lạm dụng tránh gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Nếu mụn bọc ở má xuất phát từ nguyên nhân rồi loạn hormone thì cách điều trị nhanh nhất là sử dụng liệu pháp điều chỉnh hormone. Với phụ nữ, thuốc thường dùng để điều chỉnh hormone là thuốc chống androgen, thuốc tránh thai, spironolactone,... Quá trình sử dụng thuốc cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ.

Tiêm Cortisone/Steroid chỉ nên áp dụng để điều trị mụn bọc ở má trong trường hợp cấp bách và các phương pháp trên đều không mang lại hiệu quả. Cortisone/Steroid được pha loãng với nồng độ phù hợp rồi tiêm trực tiếp vào nốt mụn. Sau đó, thuốc sẽ phát huy tác dụng giảm viêm, giảm sưng, giảm đau và làm xẹp nốt mụn. Mụn bọc có thể khỏi sau 1 tuần điều trị. Thế nhưng, phương pháp này cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như sẹo lõm, teo da, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Liệu pháp laser cũng là một trong những cách trị mụn bọc ở má nhanh nhất. Liệu pháp này sử dụng chùm tia laser có bước sóng phù hợp rồi tác động lên vùng da mụn, tiêu diệt ổ vi khuẩn gây mụn, điều chỉnh hoạt động sản xuất dầu trên da, làm se khít lỗ chân lông. Không chỉ vậy, laser còn kích thích tái tạo da, ngăn ngừa sẹo và vết thâm sau mụn, giúp da láng mịn hơn sau điều trị.

Công nghệ chiếu sáng IPL sử dụng ánh sáng cường độ cao để tác động sâu vào lớp da trung bì giúp tiêu diệt ổ vi khuẩn gây mụn, kiểm soát hoạt động của tuyến bã nhờn. Đồng thời, năng lượng ánh sáng sẽ kích thích sản sinh tế bào da, đẩy nhanh quá trình phục hồi tổn thương da do mụn.

Peel da là quá trình sử dụng các hợp chất hóa học như Salicylic Acid, Retinoic Acid, Glycolic Acid,... với nồng độ phù hợp để tác động lên bề mặt da. Phương pháp này giúp loại bỏ tế bào chết, vi khuẩn, kích thích tái tạo da, cải thiện tình trạng mụn bọc ở má. Trước khi peel da, bạn cần được thăm khám để bác sĩ tư vấn sử dụng hóa chất và nồng độ phù hợp nhằm phát huy hiệu quả điều trị mụn, hạn chế tác dụng phụ.

Để lấy nhân mụn, bạn cần sử dụng dụng cụ lấy mụn chuyên dụng đã sát trùng để tác động lên nốt mụn và đẩy nhân mụn ra ngoài. Để đảm bảo an toàn, bạn nên lấy nhân mụn ở những cơ sở uy tín, không nên tự ý nặn mụn tại nhà.

Mụn bọc ở má nguy hiểm và khó điều trị hơn các loại mụn khác, nguy cơ để lại sẹo cũng cao hơn. Vì thế, bạn nên áp dụng phương pháp điều trị khoa học và chủ động phòng ngừa mụn bọc. Sau đây là những lưu ý để điều trị và phòng ngừa mụn bọc ở má hiệu quả nhất:

Giữ da mặt sạch sẽ và cải thiện quy trình chăm sóc da: Để cải thiện và ngăn ngừa mụn bọc, bạn cần chú ý làm sạch da 2 lần/ngày bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ. Ngoài ra, bạn cần xây dựng quy trình chăm sóc da với những sản phẩm phù hợp.

Tránh nặn mụn bọc ở má: Để mụn không trở nên nghiêm trọng hơn, bạn không nên nặn mụn bọc ở má. Nặn mụn không đúng cách có thể gây viêm nhiễm, tổn thương da, để lại sẹo.

Thường xuyên cấp ẩm: Da khô sẽ kích thích tuyến bã nhờn tiết ra nhiều dầu hơn, gây bít tắc lỗ chân lông và hình thành mụn bọc. Vì thế, bạn cần cấp ẩm đầy đủ cho da để kiểm soát hoạt động của tuyến bã nhờn, hỗ trợ điều trị mụn và ngăn ngừa mụn mới xuất hiện.

Tránh làm dụng mỹ phẩm: Lạm dụng mỹ phẩm nhất là mỹ phẩm trang điểm sẽ khiến lỗ chân lông bít tắc. Đặc biệt, da vùng má khá mỏng và nhạy cảm, dễ kích ứng với thành phần có trong mỹ phẩm. Nếu cần sử dụng mỹ phẩm, bạn nên ưu tiên những sản phẩm có thành phần dịu nhẹ, không chứa dầu, không gây tắc nghẽn lỗ chân lông.

Điều chỉnh chế độ ăn uống khoa học: Xây dựng chế độ ăn uống khoa học cũng là cách để điều trị và ngăn ngừa mụn bọc ở má. Bạn cần hạn chế những thực phẩm không tốt cho da như thức ăn dầu mỡ, cay nóng, đồ ăn chứa nhiều đường,... Thay vào đó, chế độ ăn mỗi ngày nên bổ sung rau xanh, trái cây, kết hợp uống nhiều nước.

Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể và làn da. Tập thể dục còn kích thích tiết mồ hôi, giúp lỗ chân lông thông thoáng, tăng cường đào thải độc tố. Điều này sẽ làm giảm tính nghiêm trọng của các nốt mụn, ngăn ngừa mụn mới xuất hiện.

Tránh sờ tay lên mặt: Thói quen sờ tay lên mặt là một trong những nguyên nhân lây lan vi khuẩn, gây mụn và tăng nguy cơ viêm nhiễm. Vậy nên, bạn cần từ bỏ thói quen sờ tay lên mặt để điều trị và phòng ngừa mụn bọc ở má.

Giặt khăn trải giường và vỏ gối: Khăn trải giường, vỏ gối nên được giặt khoảng 2 - 3 ngày 1 lần. Cách này sẽ giúp loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn, từ đó giúp ngăn chặn nguyên nhân gây mụn.

Mong rằng, bài viết trên đã giúp bạn biết được nguyên nhân gây mụn và phương pháp điều trị mụn bọc ở má hiệu quả nhất. Đừng quên truy cập kiehl's.com.vn để hoàn thiện quy trình chăm sóc da hằng ngày với những sản phẩm skincare chất lượng, chính hãng, giá ưu đãi nhất từ Kiehl’s.

Kiehl's luôn tập trung phát triển các sản phẩm skincare với thành phần và công thức cân bằng giữa tự nhiên và khoa học, hướng đến giải pháp hiệu quả cho làn da của bạn. Đi kèm với đó, không chỉ riêng chăm sóc làn da, Kiehl’s luôn lắng nghe và thấu hiểu cuộc sống của bạn! #WeSkincareAboutYou